Het gas- en elektriciteitsverbruik in Nijmegen neemt in z’n totaliteit af. Het particuliere verbruik per inwoner kent ook een dalende trend, hoewel dit relatieve gas- en elektraverbruik na 2014 lijkt te stabiliseren:

• Het totale gasverbruik door huishoudens in Nijmegen daalde in de periode 2008 - 2016 met -6% en door bedrijven met -25%.
• Het totale elektriciteitsverbruik van huishoudens deze periode daalde heel licht met -1% en dat van bedrijven met -6%.
• We moeten deze percentages en de achterliggende (ongecorrigeerde) verbruikscijfers voorzichtig beschouwen vanwege registratiekenmerken en vertekening.

Er zijn allerlei factoren die van invloed zijn op het totale energieverbruik in Nijmegen:

• Nijmegen kent een groeiende bevolking, maar ook bedrijfsbeëindigingen. Beiden zijn van grote invloed op het stedelijk energieverbruik.
• Er speelt een toenemend gebruik van elektrische energie of aardgas door voertuigen, waaronder openbaar vervoer. Dat verhoogt de verbruikscijfers.
• Met het nieuwe warmtenet worden inmiddels duizenden woningen verwarmd met restwarmte van de afvalenergiecentrale ARN. Dat beperkt het gasverbruik.
• In de registraties zijn er geregeld aanpassingen in de verdeling van verbruik tussen zakelijk en particulier. Bijvoorbeeld vanwege bedrijfsbeëindigingen door zzp-ers en wijzigende definities bij de energiebedrijven. Ook worden verbruikscijfers vaak met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
• Nieuwe woningen in de Waalspong en Waalfront waren voor 2015 op een tijdelijke warmtecentrale aangesloten (geregistreerd als gasverbruik bedrijven en niet als particulier) en later op het warmtenet. Dit vertekent bijvoorbeeld (de daling van) het gasverbruik van bedrijven en het gemiddeld energieverbruik per inwoner. Bij een deel van de huishoudens met zonnepanelen draait de elektrameter terug, wat het verbruik (ten onrechte) lijkt te verminderen.

Figuur: Gas- en elektriciteitsverbruik verbruik in Nijmegen (gestandaardiseerd, m3 en mWh): zakelijk en particulier.

Onderstaand: Particulier gas- en elektraverbruik in Nijmegen (gestandaardiseerd) per inwoner (m3 en mWh per inwoner). Bron: Energie in Beeld, bewerking gemeente Nijmegen.

Nijmeegse burgers weten vaak hoeveel elektriciteit en gas er maandelijks in het huishouden wordt verbruikt. Vooral als het gaat om de prijs die daarvoor moet worden betaald:

• 50% is zich bewust van het maandelijks verbruik van elektriciteit en gas (panelleden);
• het maandbedrag voor elektriciteit en gas is bij nog een groter deel bekend: 75%.

De verwachting is dat dit bewustzijn in de toekomst zal toenemen, onder andere door de opkomst van slimme energiemeters.

Figuur: Weet men hoeveel elektriciteit en gas maandelijks in het huishouden wordt verbruikt en hoeveel men maandelijks betaalt aan elektriciteit en gas? (in procenten). Bron: Peiling Duurzaamheid en Milieu, Stadspanel 2013 en 2017.

Energieprestaties:

• meten we af aan de hand het energieverbruik per woning en van de rode of juist groene energielabels;
• gaan over de energie die nodig is voor het verwarmen of koelen van het binnenklimaat, het warm tapwater en de verlichting. Dus niet koken, wassen of koelkast.

Zijn woningen in Nijmegen energiezuinig? Op het eerste gezicht lijkt er ruimte voor verbetering:

• Het gemiddeld gasverbruik in Nijmeegse woningen is relatief hoog in vergelijking met andere steden, bijvoorbeeld onze appartementen en vrijstaande woningen blijven gemiddeld genomen achter.
• Mogelijk treedt er vertekening op in deze cijfers doordat veel nieuwe, energiezuinige woningen in Nijmegen (en bijvoorbeeld ook in Tilburg) geen gas verbruiken. Deze zijn aangesloten op stadsverwarming.

Figuur: Gasverbruik per woning in m3, stedenvergelijking. Bron: CBS Statline (cijfers 2016).

Bijna de helft van de Nijmeegse woningen is inmiddels voorzien van een energielabel:

• de energieprestaties van dat deel van de Nijmeegse woningvoorraad is vergeleken met andere steden gemiddeld;
• de energielabels B en C vormen in Nijmegen de grootste categorie;
• in Enschede en Tilburg is het aandeel woningen met minimaal een energielabel A relatief hoog.

Figuur: Energetische kwaliteit van de woningvoorraad: aandeel woningen naar energielabel (2016). Bron: “Registratiesysteem energielabels gebouwen, RVO, bewerking door ABF Research”.