Veel kleine huishoudens, een echte studentenstad
Nijmegen heeft 95.000 huishoudens en “maar” 79.500 woningen (BAG-definitie). Normaal gesproken is zo’n verschil vreemd, maar niet in een studentenstad. Nijmegen is de vijfde studeerstad van Nederland. Er studeren hier 42.000 mensen aan instellingen in de stad, ongeveer de helft daarvan woont hier ook, meestal “op kamers”. De studentenstad zien we ook terug in de huishoudensomvang: 55% eenpersoonshuishoudens, tegen 38% landelijk en 52% in alle kennissteden gemiddeld.
Veel huishoudens met een laag inkomen, grote doelgroep voor huurtoeslag
In Nijmegen wonen relatief veel huishoudens met een laag inkomen. Als we kijken naar de inkomensgrens waar 40% van de Nederlandse huishoudens onder blijft, dan blijft in Nijmegen 55% van de huishoudens, inclusief de studenten, onder die grens. Zonder de studenten blijft in Nijmegen 49% van de huishoudens onder die grens (9%-punt meer dan landelijk). We zien dan ook dat 46% van de Nijmeegse huishoudens behoort tot de doelgroep huurtoeslag, tegen 30% landelijk, de derde plaats van de acht vergelijkingssteden. Bijna de helft van de Nijmeegse huurders ontvangt daadwerkelijk een huurtoeslag van gemiddeld 178 euro per maand (peil 2012-2015). Dat percentage is wat hoger dan de 43% landelijk, maar niet opvallend vergeleken met de andere kennissteden.
De minder gunstige inkomenspositie in Nijmegen ten opzichte van landelijk is deels te verklaren vanuit de samenstelling van huishoudens en bevolking: het besteedbaar inkomen van meerpersoonshuishoudens is 2 tot 3 keer zo hoog als dat van alleenstaanden. Dit geldt zowel voor Nederland als geheel als voor Nijmegen. En omdat er in Nijmegen meer alleenstaanden wonen dan gemiddeld in Nederland is het gemiddelde huishoudensinkomen er lager. Maar ook per huishoudenstype gekeken is het besteedbaar inkomen in Nijmegen meestal een fractie lager dan in Nederland.
Sterke huishoudensgroei
De huishoudensgroei in Nijmegen ligt met +22% sinds 2000 ruim boven het landelijke beeld (+15%) en dat van de vergelijkingssteden (+18%).
Tot 2040 wordt een verdere groei verwacht. De meest gangbare prognoses lopen echter zeer sterk uiteen (+6.000 bij Primos/ABF tot +16.800 bij CBS/PBL). Bij de laatste prognose behoort Nijmegen in de toekomst tot de steden met de sterkste huishoudensgroei (de hoogste groei van de vergelijkingssteden en het dubbele van landelijk), waarbij opvalt dat het de ook de meerpersoonshuishoudens zijn die tegen de landelijke trend in groeien.
Is Nijmegen binnenkort “af”…, of toch nog niet?
Het is erg belangrijk de realisatie van de bevolkings- en huishoudensontwikkeling te volgen. In de lage prognose (Primos) zou je kunnen verwachten dat Nijmegen met de huidige uitleggebieden op de lange termijn min of meer “af” is. Met de hoge variant van CBS/PBL koersen we tot 2040 op 10.000 méér huishoudens af en is er mogelijk meer ruimte nodig voor woningbouw.