Hernieuwbare energie opwekken | Stads- en wijkmonitor 2018

We zien particulieren en bedrijven in onze stad kiezen voor zonnepanelen of zonneboilers. Het aantal woningen met stadsverwarming via het warmtenet Nijmegen neemt gestaag toe. Bewoners realiseerden in 2016 windturbines langs de A15. Hoe gaat het eigenlijk met de “hernieuwbare energie” in Nijmegen? Deze energievorm komt uit bronnen die praktisch onbeperkt zijn te gebruiken. Denk aan wind of zon.

Vier trends in energieopwekking door Nijmegenaren

Zonnepanelen, zonneboilers en windmolens worden gezien als zinvolle toepassingsmogelijkheden, maar worden nog relatief weinig toegepast.
Zo neemt het aantal zonnestroom-installaties flink toe, maar vormt een gering aandeel van het totaal aantal aansluitingen.
Lent en Hatert zijn koplopers in zonnestroom, verhoudingsgewijs wordt in de wijken uit het hoge woningmarktsegment de meeste zonne-energie opgewekt.
Steeds meer woningen zijn “van het gas af”, en zijn op stadsverwarming aangesloten.

Zonnestroom neemt flink toe, maar vormt klein aandeel

Net als elders in Nederland zien we in Nijmegen een behoorlijke toename van het zelf opwekken van elektriciteit met behulp van zonnepanelen:

Vooral na 2011 is het aantal installaties en het opgewekte vermogen flink toegenomen.
In 2016 zijn er ruim 3.000 geregistreerde zonnestroom-installaties (ook PV-installaties genoemd) in Nijmegen, bij 4% van de 80.000 energie-aansluitingen in onze stad (kleinverbruik).

Figuur: Opwekking elektriciteit: aantal zonnestroom-installaties (kleinverbruik-aansluitingen). Bron: EIB / energieleveren.nl .

Figuur: Opwekking elektriciteit: vermogen in MWh zonnestroom (kleinverbruik-aansluitingen). Bron: EIB / energieleveren.nl .

Welke wijken zijn zonnekampioen?

Lent en Hatert zijn koplopers in zonnestroom, verhoudingsgewijs wordt in de wijken uit het hoge woningmarktsegment de meeste zonne-energie opgewekt:

Lent haalde Hatert enkele jaren geleden in, en houdt de koppositie als “Nijmeegse zonnewijk” vast. Althans als het gaat om het aantal gebouwen dat voorzien is van zonnepanelen (meestal woningen).
Verhoudingsgewijs (gerelateerd aan het aantal energie-aansluitingen) wordt in Groenewoud, Oosterhout, Hunnerberg, Lent en Kwakkenberg de meeste zonne-energie opgewekt.

Nijmeegse top 5	Aantal zonne-energie-installaties	Opgewekt vermogen (relatief)
1.	Lent (468)	Groenewoud
2.	Hatert (256)	Oosterhout
3.	Oosterhout (206)	Lent
4.	Altrade (152)	Kwakkenberg
5.	Hazenkamp (132)	Hunnerberg

Figuur: Top 5 gebouwen voorzien van zonnepanelen en opgewekt vermogen t.o.v. aantal elektra-aansluitingen. Bron: EIB / energieleveren.nl (cijfers 2016).

Figuur: In Nijmeegse wijken opgewekt vermogen (kWh). Bron: EIB / energieleveren.nl (cijfers 2016).

Hoe gaat het met stadsverwarming?

Op warmtenet Nijmegen (stadsverwarming) neemt het aantal aangesloten woningen gestaag toe, tot inmiddels 6% van de Nijmeegse woningen.
Het aandeel woningen met stadsverwarming is in onze stad nog wel relatief laag. Vooral Tilburg en Leiden benutten deze warmtevoorziening flink. Het CBS-percentage voor Nijmegen in de stedenvergelijking wijkt enigszins af van het hieronder gepresenteerde, waarschijnlijk door verschillen in de berekeningswijze.

	2011	2012	2013	2014	2015	2016
aantal woningen	0	3112	3425	3646	3964	4564
% woningen	0%	4,3%	4,7%	4,9%	5,3%	6,1%

Figuur: Aantal Nijmeegse woningen aangesloten op stadsverwarming. Bron: CBS.

Figuur: % woningen aangesloten op stadsverwarming: stedenvergelijking. Bron: CBS.

Hoe staan Nijmegenaren tegenover hernieuwbare energie?

Vrijwel alle Nijmegenaren (panelleden) vinden de toepassing van duurzame energie (zeer) belangrijk.
Zo nodig mag dit voor een (toenemend) deel van hen wat meer kosten (48% in 2017).
Het is moeilijk het belang van lokale energieopwekking, bijvoorbeeld in Nijmegen zelf of directe omgeving, in te schatten.
Toepassing van zonnepanelen (elektriciteit), zonneboilers (warm water), wind (elektriciteit) of warmtepompen (ruimteverwarming) zijn zinvol, maar zijn nog niet zoveel toegepast.
Een toenemend deel van de Nijmegenaren is voorstander van plaatsing van windmolens in onze stad (58% in 2017). Ongeveer een op de vijf is er geen voorstander van.

Meer informatie: notitie ‘Energie en milieu in het dagelijks leven, 2017’.