Sterke groei
De laatste vijf jaar (1 januari 2013 – 1 januari 2018) is het aantal inwoners zeer sterk gegroeid naar circa 176.000 (+ circa 9.600 inwoners). De groei was het sterkst in 2017 (+2.400 inwoners). Het inwonertal van Nijmegen is sterker toegenomen dan in de benchmarksteden.
Figuur: Groei aantal inwoners in periode 1 januari 2013 – 1 januari 2017. Bron: CBS-Statline.
De verwachting is dat Nijmegen in 2025 tussen de 180.000 en 187.000 inwoners zal hebben. Voor de langere termijn (2025-2040) lopen de prognoses sterk uiteen (weinig groei in de eerste jaren na 2025 en vervolgens een stabilisatie versus een zeer sterke doorgroei).
In de jaren 2012 t/m 2017 werden meer nieuwbouwwoningen gereed gemeld dan in de jaren daarvoor (gemiddeld bijna 1.000 per jaar). In 2016 en 2017 waren de aantallen het hoogst (circa 1.400 per jaar). In de benchmarksteden was er minder nieuwbouw.
Figuur: Woningnieuwbouw in Nijmegen en de benchmarksteden in de periode 2012-2017 als percentage van de woningvoorraad 2012. Bron: CBS-Statline.
Circa 55% van de bevolkingsgroei van Nijmegen in de afgelopen vijf jaar vond plaats in Nijmegen-Noord. Voor de komende 12 jaar zijn er nog ruim 6.000 woningen in Nijmegen-Noord gepland. Samen met de ongeveer 1.200 woningen van vóór de Waalsprongplannen zullen er in dat stadsdeel in 2030 zo’n 13.000 woningen staan.
Hoewel er de afgelopen jaren veel nieuwbouwwoningen zijn opgeleverd, is er sprake van flinke krapte op de woningmarkt. De markt voor bestaande koopwoningen is na het dieptepunt in 2013 flink aangetrokken, waardoor het koopwoningenaanbod snel opdroogt. De gemiddelde koopsom lag in Nijmegen traditioneel flink onder het landelijke gemiddelde, maar in 2017 zien we het verschil kleiner worden. Ook is er nog steeds krapte op de huurmarkt. Wie reageert op een woning had in 2016 een kans van 9% op succes. Het percentage betaalbare huurwoningen, dat bewoond wordt door mensen met een hoger inkomen, is afgenomen.
Aantrekkelijk woonklimaat: verschillen tussen wijken
De rapportcijfers van Nijmegenaren voor hun stad (7,7) en woonbuurt (7,5) zijn in 2017 iets hoger dan in 2015. Over het algemeen is er in de Nijmeegse wijken sprake van een aantrekkelijk woonklimaat, met wel de nodige verschillen die deels al langer bestaan.
Met de tweejaarlijkse Wijkmonitor volgende we de ontwikkelingen in de 35 woonwijken voor de thema’s woonomgeving, sociaal klimaat, leefbaarheid en meedoen & zelfredzaamheid. Als we kijken naar het totaalbeeld per wijk, zien we dat 6 wijken (waaronder 4 wijken in Dukenburg) beneden het gemiddelde, 19 wijken gemiddeld en 10 wijken boven het gemiddelde scoren. In vergelijking met vier jaar geleden scoren er minder wijken beneden het gemiddelde. Toen scoorden 9 wijken beneden het gemiddelde, 15 wijken gemiddeld en 11 wijken bovengemiddeld.
Figuur: Totaalbeeld woon- en leefklimaat: welke wijken scoren gemiddeld en welke wijken scoren boven en beneden het gemiddelde. Bron: Wijkmonitor O&S.
In 5 wijken (3 wijken in Dukenburg en de 2 wijken in Nijmegen-Centrum) is er de laatste twee jaar sprake van negatieve wijkontwikkelingen. In Dukenburg geven opvallend veel bewoners aan dat hun buurt achteruit gaat. De belangrijkste redenen hiervoor zijn volgens hen verpaupering en vervuiling van de openbare ruimte, veiligheid (vandalisme, drugs, criminaliteit, agressie) en de buurtsfeer (lage betrokkenheid, slechte relaties met buren of buurtgenoten). Ook de onderhoudstoestand van groen en verhardingen en het voorzieningenniveau (vooral in Weezenhof, Meijhorst en Zwanenveld) komen naar voren. De wijken Stadscentrum en Benedenstad vormen een multifunctioneel gebied waar allerlei stedelijke functies elkaar versterken en ook beconcurreren. Het is steeds sterker een gebied voor evenementen, uitgaan en vertier. De woonfunctie staat daardoor onder druk, wat zou kunnen leiden tot selectieve verhuizingen van kansrijke groepen Het valt wijkprofessionals op dat er weinig collectiviteit en samenhang tussen bewoners in Nijmegen-Centrum is. Met betrekking tot De Kamp (in Lindenholt) valt op dat vooral de bewoners in Voorstenkamp en Gildenkamp kritisch zijn over de leefbaarheid en dat naar verhouding veel bewoners aangeven dat de woonbuurt achteruit gaat.
In 8 wijken zien we positieve wijkontwikkelingen, onder meer in 3 wijken in Nijmegen-West. Nijmegen-Oud-West (Biezen en Wolfskuil) ontwikkelt zich al wat langer in een positieve richting met herstructurering en stedelijke vernieuwing als aanjagers.
Op kleinschaliger niveau zijn er binnen wijken 24 buurten met leefbaarheidsrisico’s te onderkennen, met name in Neerbosch-Oost, Hatert en Meijhorst, maar ook in andere wijken van Dukenburg, in Lindenholt en in Nijmegen-West.
Het woon- en leefklimaat in Nijmegen-Noord scoort bovengemiddeld en er zijn signalen voor een sterkere verbinding tussen Noord en de rest van Nijmegen.
In de ranglijst van belangrijkste stads- en buurtproblemen volgens bewoners is ‘verkeersveiligheid-/drukte’ naar de eerste plaats gestegen. Criminaliteit is in die ranglijsten gedaald. Daarbij aansluitend is het aantal geregistreerde diefstallen en geweldsdelicten en ook het aantal geregistreerde verdachten gedaald.
De algemene waarderingsscore voor de openbare ruimte is gestegen van 6,8 in 2013 en 2015 naar 7,0 in 2017. Een negatieve ontwikkeling is de daling van het aandeel bewoners dat vindt dat Nijmegenaren van verschillende afkomst goed met elkaar samenleven.